W filamentowym świecie druku trójwymiarowych obiektów metodą FDM, opanowanym przez liczne i wyjątkowo różnorodne grono termoplastów, wśród których królują materiały polilaktydowe, czyli PLA, istnieć muszą członkowie tego wypełnionego po brzegi rozmaitością, surowcowego królestwa, którzy z jednej strony istotnie wyróżniają się na jego tle swoją ogromną powszechnością wykorzystania w drukowaniu przestrzennym, z drugiej zaś nie zagrażają wysokiej pozycji polilaktydu, zajmując miejsca na podium w wyścigu, którego nagrodę stanowi uzyskanie tytułu filamentu cieszącego się największą popularnością wśród użytkowników drukarek 3D, które swe działanie opierają na technologii Fused Deposition Modelling. Jednym z nich jest ABS, aczkolwiek wielu entuzjastów druku przestrzennego niepocieszonych będzie tym, iż zazwyczaj wymaga on zastosowania urządzenia drukującego, wyposażonego w zamykaną komorę roboczą. Istnieje jednak rodzaj filamentu, który łączy w sobie zarówno pozytywne cechy produktów ABS-owych, jak również tych, których bazę stanowi polilaktyd. Swego rodzaju pomostem pomiędzy tymi materiałami jest, rzecz jasna, PET-G.

Spis treści:

1. Filament PET-G - co jest jego podstawowym składnikiem?
2. Jakie są właściwości filamentu PET-G?
3. Filament PET-G - jaka jest jego wytrzymałość chemiczna?
4. Własności adhezyjne tworzywa PET-G
5. Cechy wizualne i dostępność w sprzedaży filamentu PET-G
6. Filament PET-G - podsumowanie

Filament PET-G i jego podstawowy składnik

Podobnie jak PLA, z chemicznego punktu widzenia PET jest polimerem, czyli substancją o budowie przypominającej łańcuch. Jego poszczególne ogniwa są względem siebie identyczne i zwą się merami. Polimer stanowi zatem ogromną pod względem masowym cząstkę będącą wielokrotnością danego związku. Co istotne, masa pojedynczej cząsteczki polimeru jest na tyle duża, iż zarówno dołączenie kolejnego ogniwa do takiego chemicznego łańcucha, jak również utrata przez łańcuch ten jednego meru, nie odciśnie piętna na cechach materiału, tj. własności jego nie ulegną drastycznym zmianom. Dla PLA merem jest kwas mlekowy. W przypadku PET związek stanowiący jego pojedyncze ogniwo to tereftalan etylenu. Zatem polimerem, który skrywa się pod nazwą PET, jest poli(tereftalan etylenu). Pojawia się teraz pytanie: Z czego wynika litera G, która występuje w nazwie termoplastu będącego tematem artykułu, którego lekturą się teraz zajmujesz, drogi Czytelniku? Odpowiedź na nie jest prosta. W celu otrzymania filamentu PET-G, do klasycznego materiału PET dodany zostaje glikol etylenowy. Wynik tej operacji stanowi otrzymanie termoplastu, który jest bohaterem tego artykułu, zaś tajemnicę litery G występującej w jego nazwie uznać można ostatecznie za ujawnioną. Składnikiem bazowym filamentu PET-G jest więc poli(tereftalan etylenu) z glikolem.

Filament PET-G występuje w różnorodnych wariantach kolorystycznych¹

Filament PET-G - właściwości materiału

PET-G jest filamentem, który charakteryzuje się bardzo wysoką wytrzymałością mechaniczną. Odporność ta jest na tyle duża, iż pod względem tym materiał ten spisuje się lepiej niż produkty do druku 3D w technice FDM wytworzone z termoplastu, jaki stanowi ABS! Co ważne, drukowanie trójwymiarowych struktur z filamentu PET-G nie wymaga w tym celu zastosowania drukarki 3D wyposażonej w zamkniętą komorę roboczą. To kolejna już cecha materiału, która czyni z niego surowiec, który właściwościami swymi przewyższa ABS. Wykorzystując jednak drukarkę 3D, która nie posiada zamkniętej komory roboczej, do wykonywania przestrzennych obiektów z filamentu PET-G, pamiętać trzeba o dobrej wentylacji pomieszczenia, w którym pracujące urządzenie drukujące się znajduje. Jest to istotne niezależnie od tego, z jakiego termoplastu tworzymy wydruki! PET-G cechuje się również zadowalającą udarnością. Oznacza to, iż filament charakteryzuje się dużą odpornością na m.in. pęknięcia.

Filamenty PET-G firmy ROSA 3D występuje w wielu pięknych wariantach barwnych²

Filament PET-G i jego odporność chemiczna

Aspekt wytrzymałościowy filamentu PET-G to jednak pojęcie o wiele szersze. Materiał wykazuje się bowiem znacznym poziomem odporności na niszczycielski wpływ różnorodnych substancji chemicznych. Wytrzymałość ta obejmuje związki charakteryzujące się odczynem kwaśnym, w tym, rzecz jasna, rozmaite kwasy. Dotyczy ona również substancji o charakterze zasadowym, np. wodorotlenków. Przykładowymi reprezentantami tej grupy związków, które zapewne kojarzysz, drogi Czytelniku, są tzw. ługi. Odporność filamentu PET-G obejmuje także te substancje, których odczyn jest obojętny. Reprezentują je m.in. związki chemiczne zwane solami.

Materiał PET-G występuje nie tylko w wersji nieprzezroczystej. Dostępny jest też w formie filamentu transparentnego³

Filament PET-G i jego własności adhezyjne

Filament PET-G cechuje się znakomicie wysokim poziomem adhezji. Co właściwie oznacza to tajemnicze słowo na literę A? Adhezja jest po prostu przyleganiem do siebie różnych obiektów. W przypadku PET-G oznacza to, iż poszczególne warstwy wykonywanych z tego filamentu wydruków bardzo dobrze do siebie przylegają. Uwaga! Materiał PET-G wykazuje też dobre właściwości adhezyjne, gdy mowa jest o połączeniu filament-platforma robocza drukarki 3D. Nie zaleca się zatem wykonywać z niego wydruków na niezabezpieczonym uprzednio stole urządzenia drukującego.

Filament PET-G - właściwości wizualne, dostępność w sprzedaży tworzywa

Dostępność w sprzedaży filamentu PET-G jest duża. Wchodzi on w skład oferty sprzedażowej wielu producentów tworzyw do druku 3D techniką FDM/FFF/LPD/LPD Plus. Lista wytwórców filamentów PET-G jest długa. W naszym sklepie nabyć można materiały następujących producentów:

• Nebula Filaments
• Grupa Azoty (marka Tarfuse)
• Spectrum Filaments
• Fiberlogy
• ROSA 3D Filaments
• Zortrax

Produkujemy także własne materiały do druku 3D, które oparte są na poli(tereftalanie etylenu) z glikolem. Filament Zadar PET-G występuje w kilku formach kolorystycznych (biały, szary, czarny, naturalny) i wariantach wagowych (m.in. 1kg oraz 3kg).

Podobnie jak PLA, PET-G dostępny jest w niewiarygodnie wręcz dużej ilości wariantów barwnych. Nie trzeba długo szukać, aby fakt ten odkryć. Wystarczy do tego np. przejrzenie kolorystycznej oferty firm Spectrum Filaments i Nebula Filaments. Filamenty PET-G dostępne są zarówno w wersjach pozbawionych transparentności, jak również w wariantach, które charakteryzują się przezroczystością. Pamiętać należy jednak, iż to, jak bardzo przezroczysty będzie wydruk z transparentnego PET-G, zależy, między innymi, od tego, jakiego rodzaju wypełnienie zastosujemy w druku 3D oraz od tego, jak bardzo będzie ono intensywne. Przezroczystość lub jej brak to jednak nie wszystkie walory wizualne, jakie reprezentować może filament PET-G. Na rynku znaleźć można również materiały, które wzbogacono np. drobinkami brokatu. W ofercie Nebula Filaments znajduje się także tworzywo PET-G o wyjątkowo interesującej własności wizualnej. Gdy na wykonany z niego wydruk trójwymiarowy padają promienie świetlne, zaczyna on mienić się różnymi barwami. Materiałami tymi są PET-G Chameleon Black oraz jego inny wariant - Chameleon Light.

Filamenty PET-G mogą występować w wariantach wzbogaconych drobinkami brokatu⁴

Filament PET-G - podsumowanie

Podsumowując, filament PET-G stanowi doskonały materiał do tworzenia przestrzennych wydruków za pomocą drukarek 3D. Użytkownik urządzenia drukującego, szukający surowca, który łączy w sobie pozytywne cechy PLA i ABS-u, skierować swe kroki powinien w stronę tego właśnie produktu.

---

¹Na zdjęciu przedstawiono następujące filamenty PET-G firmy Nebula:

Rząd pierwszy od lewej strony (rozpoczynając od materiału znajdującego się na pierwszym planie):

• Navy Blue
• Red
• Light Brown
• Lime Green
• Orange
• Yellow

Rząd drugi od lewej strony zdjęcia (rozpoczynając od filamentu znajdującego się na pierwszym planie):

• Pure White
• Arctic Silver
• Iron Grey
• Satin Silver
• Carbon Black
• Blue Sky

²Fotografia przedstawia różnokolorowe wydruki, które wykonano z filamentów typu PET-G firmy ROSA 3D. Rozpoczynając od lewej strony zdjęcia, są to kolejno:

• Red Transparent
• Gray
• Transparent
• Black
• Pure Green Transparent
• Blue Sky Transparent
• Red Wine Transparent
• White
• Light Green Transparent
• Navy Blue Transparent

³Na zdjęciu przedstawiono następujące warianty przezroczyste filamentów PET-G firmy Nebula (rozpoczynając od lewej strony fotografii)

• Yellow Lemon
• Natural
• Yellow Gold
• Emerald Green
• Rubin Red
• Midnight Blue
• Sunset Yellow

⁴Na fotografii przedstawiono następujące filamenty PET-G z brokatem, wyprodukowane przez firmę Spectrum (rozpoczynając od lewej strony zdjęcia i pomijając pozycję pierwszą):

• Aurora Gold
• Stardust Blue